Enzyme lipase đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong hệ thống cơ thể. Qua việc thực hiện xét nghiệm nồng độ enzym lipase, có thể đưa ra chuẩn đoán về tình trạng viêm tụy. Dưới đây, bài viết sẽ cung cấp cho bạn thông tin về ý nghĩa của xét nghiệm nồng độ enzym lipase và những kiến thức liên quan.
Enzyme lipase được tổng hợp tại tuyến tụy và là một trong các loại enzyme quan trọng có mặt trong cơ thể. Trong trường hợp tuyến tụy gặp vấn đề, việc thực hiện xét nghiệm nồng độ enzyme lipase sẽ giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán về bệnh. Cụ thể, xét nghiệm này có vai trò như thế nào trong quá trình điều trị bệnh viêm tụy? Cách thực hiện xét nghiệm ra sao? Tất cả những thông tin này sẽ được trình bày chi tiết trong bài viết dưới đây.
Viêm tụy và sự tương quan với chỉ số lipase
Enzyme lipase, đó là một trong các loại enzyme tiêu hoá mà cơ thể sản xuất và chỉ tuyến tụy mới đảm nhận. Chức năng của enzyme lipase là giúp tiến hành quá trình biến đổi mỡ và triglycerid trong cơ thể thành các acid béo và glycerol. Bình thường, nồng độ enzyme lipase trong máu sẽ duy trì ở mức thấp, điều này được quyết định bởi khả năng tiết ra enzyme này của tuyến tụy, chỉ đủ để phục vụ quá trình tiêu hoá thức ăn.
Một trong những dạng bệnh tụy phổ biến là viêm tụy, có hai dạng chính:
Viêm tụy cấp:
Đây là trạng thái tuyến tụy bị viêm và sưng đột ngột trong khoảng thời gian ngắn. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể gây suy tụy, nhiễm trùng máu và hoại tử tụy. Các yếu tố như việc có sỏi mật, tiêu thụ quá nhiều rượu, tăng cholesterol trong máu thường dễ dàng bị ảnh hưởng bởi viêm tụy cấp.
Viêm tụy mãn:
Đây là tình trạng mà tụy bị viêm kéo dài. Đôi khi, viêm tụy mãn phát triển từ viêm tụy cấp không được điều trị đúng cách. Loại bệnh này có thể dẫn đến các tình trạng biến chứng như đái tháo đường, rối loạn chức năng ngoại tiết, hoặc thậm chí là ung thư tụy.
Khi xuất hiện các triệu chứng như đau bên trên bụng, sốt, buồn nôn, đầy bụng, hay nhịp tim tăng, việc tìm kiếm sự giúp đỡ y tế và thực hiện xét nghiệm là cần thiết để phát hiện bất kỳ tình trạng nào liên quan đến bệnh.
Để điều trị viêm tụy cấp, bác sĩ thường sử dụng giảm đau và cung cấp nước cho bệnh nhân. Bệnh nhân được theo dõi tình trạng tiểu tiện, các dấu hiệu sinh hiệu, nồng độ ure và dung tích hồng cầu để đảm bảo rằng chế độ cung cấp nước là đủ. Bệnh nhân cũng được khuyến cáo tiến hành việc ăn uống sớm tùy thuộc vào mức độ của bệnh.
Để ngăn chặn việc viêm tụy cấp phát triển thành viêm tụy mãn, người bệnh cần thay đổi lối sống. Hạn chế việc uống rượu bia, không hút thuốc lá và duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh để tránh nhiễm ký sinh trùng. Đặc biệt, những người mắc bệnh đái tháo đường, tăng cholesterol hoặc có sỏi mật cần phải kiểm soát tốt tình trạng bệ
Xét nghiệm lipase và những điều cần biết
Xét nghiệm nồng độ lipase là việc thực hiện kiểm tra để đo hoạt độ enzym trong máu. Thực hiện xét nghiệm này trong những tình huống mà bệnh nhân có khả năng bị viêm tụy, viêm tụy mạn hoặc hậu quả tổn thương tụy. Việc tăng nồng độ lipase trong máu thường diễn ra trong khoảng thời gian từ 24 đến 36 giờ sau khi viêm tụy cấp xuất hiện, và cường độ tăng này tiếp tục kéo dài trong khoảng 2 tuần tiếp theo.
Xét nghiệm này có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định viêm tụy cấp, chính việc đo lượng nồng độ lipase và amylase trong máu giúp bác sĩ xác định chính xác tình trạng viêm tụy cấp. Xét nghiệm cũng hỗ trợ bác sĩ phân biệt giữa đau bụng do viêm tụy cấp và đau bụng do nguyên nhân khác.
Thực hiện xét nghiệm lipase đòi hỏi phân tích mẫu huyết thanh của bệnh nhân. Bệnh nhân cần phải tiến hành nhịn ăn trong khoảng thời gian từ 8 đến 12 tiếng trước khi tiến hành xét nghiệm. Giá trị bình thường của xét nghiệm thường dưới 60 U/L. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm có thể bị ảnh hưởng bởi những yếu tố như vỡ hồng cầu trong máu hoặc việc sử dụng các loại thuốc làm tăng nồng độ lipase như thuốc tránh thai, thuốc chứa codein, ethanol, và heparin.
Các cách chẩn đoán bệnh viêm tụy khác
Không chỉ xét nghiệm lipase mà còn có nhiều phương pháp xét nghiệm khác có khả năng giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác bệnh viêm tụy:
-
Chụp X quang bụng:
Dùng để chẩn đoán và phân biệt viêm tụy cấp với các vấn đề ngoại khoa khác như tắc ruột hoặc thủng tạng rỗng.
-
Siêu âm ổ bụng:
Được ưa chuộng bởi nhiều bác sĩ để chẩn đoán viêm tụy cấp. Phương pháp này có khả năng phân biệt nguyên nhân gây đau bụng từ viêm tụy so với viêm ruột thừa hoặc viêm túi mật.
-
Chụp cộng hưởng từ mật tụy hoặc siêu âm nội soi:
Được sử dụng trong những trường hợp viêm tụy tái phát hoặc không có nguyên nhân rõ ràng gây viêm tụy, phương pháp này có thể giúp chẩn đoán bệnh.
-
Chụp CT:
Chụp CT ổ bụng với sự hỗ trợ của thuốc cản quang đạt độ chính xác cao trong việc chẩn đoán viêm tụy cấp. Những trường hợp bệnh nhân nghi ngờ mắc viêm tụy và chẩn đoán tổng quát không rõ ràng sẽ được áp dụng phương pháp này. Trong trường hợp bệnh nhân có dị ứng hoặc suy thận đối với thuốc cản quang, hoặc phụ nữ mang thai, có thể lựa chọn chụp MRI ổ bụng như phương pháp thay thế.
Bệnh viêm tụy cấp có thể được điều trị hoàn toàn và mức độ hồi phục nhanh chóng hơn nếu bắt đầu điều trị sớm. Vì vậy, ngay khi xuất hiện triệu chứng đau bụng kèm theo nôn mửa, bệnh nhân nên thăm khám bác sĩ ngay để được tư vấn kịp thời.
Người mắc bệnh viêm tụy nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh để tăng cường sức khỏe. Hạn chế thịt đỏ, thức ăn chiên, đồ ngọt, nước ngọt, cà phê và rượu bia. Nên chia thành nhiều bữa ăn nhỏ trong ngày để giảm tải cho hệ tiêu hoá.
Những thông tin trên là chia sẻ liên quan đến xét nghiệm lipase. Hy vọng rằng sau khi đọc bài viết, bạn sẽ hiểu rõ hơn về bệnh viêm tụy và các phương pháp xét nghiệm hỗ trợ chẩn đoán.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.