Viêm phổi và lao phổi khác nhau như thế nào?

Mặc dù bệnh lao phổi là một bệnh lý truyền nhiễm, tuy nhiên, nhiều người vẫn gặp khó khăn trong việc nhận biết các triệu chứng và dấu hiệu để phát hiện bệnh lao. Thường thì, nhiều người bệnh cảm thấy mơ hồ khi phải phân biệt giữa bệnh lao phổi và viêm phổi. Do đó, việc tìm hiểu sự khác biệt giữa viêm phổi và lao phổi, cũng như thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán cần thiết, là điều quan trọng để biết rõ tình trạng sức khỏe của chính mình. Dưới đây là bài viết sẽ cung cấp thông tin tổng quan về cả hai căn bệnh này.

Viêm phổi và lao phổi khác nhau như thế nào?

Để phân định bệnh viêm phổi và lao phổi, cần dựa vào những tiêu chí cụ thể. Ban đầu, bạn cần hiểu rõ về cả hai căn bệnh này là gì.

Viêm phổi

Bệnh viêm phổi thuộc nhóm nguyên nhân dẫn đến số lượng ca tử vong cao trên toàn thế giới. Đây là tình trạng nhiễm trùng trong mô phổi, với nhiều mức độ nặng khác nhau. Những trường hợp bệnh nhẹ thường có thể tự điều trị tại nhà, tuy nhiên, cũng có những trường hợp nặng với biến chứng như suy hô hấp, sốc nhiễm trùng hoặc nhiễm khuẩn huyết có thể gây hại rất lớn và có thể gây tử vong.

Lao phổi

Lao phổi là một bệnh truyền nhiễm gây ra ở phổi do vi khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis). Vi khuẩn lao có thể gây nên bệnh ở nhiều vị trí trên cơ thể, tuy nhiên lao phổi là bệnh thường gặp với tỷ lệ rất cao, từ 80 – 85% tổng số các ca bệnh lao và đây chính là nguồn lây chính cho người xung quanh.

Nguyên nhân gây bệnh lao phổi, viêm phổi

Các nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm phổi và lao phổi có thể được liệt kê như sau:

Viêm phổi

Nguyên nhân thường xuyên gây ra viêm phổi chủ yếu là do nhiễm trùng từ vi khuẩn (Pneumoniae, Streptococcus, Staphylococcus aureus, Staphylococcus aureus, Legionella pneumophila, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae) hoặc virus (virus cúm gia cầm, Coronavirus, SARS, virus cúm…). Sau khi bị nhiễm virus đường hô hấp, tế bào niêm mạc đường hô hấp bị tổn thương, mở đường cho vi khuẩn xâm nhập và tấn công vào phổi một cách dễ dàng hơn.

Lao phổi

Nguyên nhân chính gây ra bệnh lao phổi là trực khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis – MTB), còn được gọi là vi khuẩn hiếu khí. Chúng lây lan từ người sang người qua các giọt siêu nhỏ phát tán trong không khí. Khi đã xâm nhập vào cơ thể, vi khuẩn MTB sẽ ở trong trạng thái ngủ, không hoạt động ngay lập tức, và giai đoạn này được gọi là giai đoạn ủ bệnh.

Yếu tố tạo điều kiện thuận lợi gây bệnh

Mọi người đều có khả năng mắc các bệnh như viêm phổi và lao phổi. Vậy, những yếu tố tạo điều kiện dẫn đến bệnh viêm phổi và lao phổi khác nhau như thế nào?

Viêm phổi

• Tác động của thời tiết: Sự tiếp xúc với thời tiết lạnh trong mùa đông có thể làm cơ thể mất đi khả năng giữ ấm.
• Các yếu tố rủi ro: Những người cao tuổi, người nghiện rượu, và những người có hệ miễn dịch suy giảm (ví dụ như bệnh nhân ung thư, nhiễm HIV…) thường dễ mắc bệnh viêm phổi.
• Những yếu tố y tế: Những người bị hôn mê, chấn thương sọ não, sử dụng kháng sinh liên tục, mắc các bệnh đòi hỏi điều trị bằng phương pháp nội trú trong khoảng thời gian dài, hoặc có giãn phế quản… đều có khả năng mắc bệnh viêm phổi do vi khuẩn P. aeruginosa hoặc Gram âm.
• Những tình trạng sức khỏe khác: Các tình trạng như động kinh, suy tim, thói quen hút thuốc lá, mắc bệnh hồng cầu hình liềm, hay các bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính có thể dẫn đến nguy cơ mắc bệnh do vi khuẩn S. pneumoniae.

Lao phổi

Các triệu chứng cơ bản của lao phổi, viêm phổi

Các dấu hiệu căn bản của bệnh viêm phổi gồm:

• Có sốt cao.
• Trở thành ho có đờm.
• Trải qua cảm giác lạnh rét.
• Gặp khó khăn khi thở, cảm nhận đau ngực và thở hổn hển.
• Phát triển đờm có màu như rỉ sắt.

Trong trường hợp bệnh lao phổi, thường xuất hiện những biểu hiện như:

• Mất sự ham muốn với thức ăn.
• Cảm thấy mệt mỏi.
• Mất cân nặng.
• Trải qua cơn sốt nhẹ vào buổi chiều.
• Trải qua hiện tượng đổ mồ hôi đêm.

Hơn nữa, còn xuất hiện những triệu chứng như ho có đờm, khó thở, ho có máu, và cảm nhận đau ngực.

Xét nghiệm chẩn đoán bệnh

Bằng cách sử dụng phương pháp kiểm tra chẩn đoán, ta cũng có khả năng xác định bệnh viêm phổi hoặc lao phổi dựa trên những yếu tố sau đây:

Viêm phổi

• Thông tin từ công thức máu: Số lượng bạch cầu tăng (> 10 G/L) hoặc có thể giảm (< 4,4 G/L), đồng thời tốc độ lắng máu cũng gia tăng.
• Giá trị CRP và procalcitonin tăng cao.
• Kết quả X – quang phổi thường thấy: Phổi có dáng mờ đồng nhất hoặc không đồng nhất, có khả năng tập trung hoặc phân tán, cũng như có thể xuất hiện những vùng mờ theo dạng nốt trên một hoặc cả hai bên phổi.

Lao phổi

Cách thức điều trị bệnh viêm phổi, lao phổi

Phương pháp phòng ngừa bệnh

Để đảm bảo sức khỏe và ngăn ngừa các tác nhân gây bệnh, mỗi cá nhân cần tích luỹ kiến thức về phòng ngừa bệnh và sự khác biệt giữa viêm phổi và lao phổi.

Viêm phổi

• Giữ cho cổ và ngực ấm áp trong mùa lạnh.
• Loại bỏ các chất kích thích có hại như rượu, bia, thuốc lá.
• Tiêm phòng vaccine cúm hàng năm: Đặc biệt quan trọng cho người trên 50 tuổi và những người có các bệnh tim phổi mãn tính, suy thận nặng, đái tháo đường, hoặc suy giảm miễn dịch.
• Tiêm vắc xin phế cầu cho người mắc bệnh phổi mãn tính, bệnh tim, gan mãn tính, cắt lách, rò dịch não tủy, hay suy giảm miễn dịch.

Lao phổi

• Tiêm vaccine ngừa lao (vắc xin BCG): Trong nước ta, vắc xin BCG thường được dùng để phòng ngừa lao ở trẻ em.
• Hạn chế tiếp xúc với người bệnh.
• Đảm bảo không khí trong phòng luôn thông thoáng bằng cách vệ sinh sạch sẽ và mở cửa.
• Đeo khẩu trang nếu cần tiếp xúc gần với người mắc bệnh.