Đậu mùa khỉ: Vaccine đậu mùa khỉ

Bệnh đậu mùa khỉ đang gây sự đe dọa toàn cầu do tốc độ lây lan của nó. Vậy, có phương pháp phòng ngừa bệnh này không? Có sẵn vaccine cho đậu mùa khỉ không?

Mặc dù đậu mùa khỉ là một căn bệnh hiếm, nhưng gần đây WHO đã cảnh báo về tốc độ lây lan của dịch bệnh trên toàn thế giới. May mắn là đã tồn tại vaccine phòng ngừa đậu mùa khỉ từ lâu, và thông tin chi tiết về căn bệnh và loại vaccine này có thể được tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.

Tìm hiểu về đậu mùa khỉ

Bệnh đậu mùa khỉ là một loại bệnh truyền nhiễm tương tự bệnh đậu mùa, được gây ra bởi virus đậu mùa khỉ. Bệnh có khả năng lây từ động vật sang người và từ người sang người. Mặc dù tên gọi của nó là “đậu mùa khỉ”, nhưng bệnh không phải do khỉ hoặc virus từ khỉ gây ra, mà là do bệnh được phát hiện lần đầu tiên ở những đàn khỉ vào năm 1958 và sau đó được phát hiện ở con người vào năm 1970.

Triệu chứng của bệnh

Bệnh đậu mùa khỉ sẽ xuất hiện các triệu chứng sau khoảng từ 5 đến 21 ngày sau khi bị nhiễm virus. Triệu chứng của bệnh rất đa dạng và thường gây nhầm lẫn với bệnh đậu mùa hoặc thủy đậu. Khi bị nhiễm bệnh, người bệnh sẽ trải qua các triệu chứng như sau:

• Sốt
• Đau đầu
• Đau cơ và lưng
• Cảm giác suy nhược
• Mệt mỏi
• Sưng hạch bạch huyết
• Xuất hiện phát ban ngứa ngáy và cảm giác khó chịu

Sau giai đoạn sốt kéo từ 1 đến 3 ngày, bệnh sẽ chuyển sang giai đoạn nổi phát ban, và đây là giai đoạn mà bệnh có thể lây lan mạnh mẽ hơn cho những người xung quanh nếu tiếp xúc với người bệnh.

Các nốt phát ban sẽ dần chuyển thành mụn, trong đó có mụn mủ do chứa dịch mủ bên trong. Mụn có thể xuất hiện trên khuôn mặt và toàn thân, gây tổn thương thẩm mỹ. Nếu mụn vỡ, có thể dẫn đến các vấn đề nhiễm trùng cho da, tim và xương. Bệnh kéo dài từ 2 đến 4 tuần, sau đó các vết mụn sẽ khô và hình thành vảy. Vảy sẽ bong ra, làn da trở về trạng thái bình thường và người bệnh hồi phục. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có thuốc đặc trị cho bệnh, và người bệnh cần tuân theo phác đồ điều trị được chỉ định bởi bác sĩ.

Các loại vaccine đậu mùa khỉ

Vì bệnh đậu mùa khỉ không có phương pháp đặc trị và không gây nguy hiểm quá nên người bệnh có thể tự cải thiện các triệu chứng mà không cần can thiệp. Điều quan trọng là chăm sóc kỹ càng các vết ban. Các vết ban nên được để tự nhiên khô hoặc có thể được băng bó bằng gạc ẩm nếu cần. Tránh tiếp xúc tay với các vết mụn, vùng đau trong mắt hoặc miệng. Rửa miệng và nhỏ mắt bằng các sản phẩm không chứa cortisone.

Với những trường hợp nghiêm trọng của bệnh đậu mùa khỉ, có thể khuyến nghị sử dụng Globulin miễn dịch ở người (Vaccinia Immunoglobulin – VIG) và thuốc kháng virus Tecovirimat – TPOXX để điều trị.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc đậu mùa khỉ

Nguy cơ nhiễm bệnh đậu mùa khỉ là khá cao đối với những người tiếp xúc với người hoặc động vật bị bệnh. Ngay cả khi đã tiêm vaccine phòng ngừa đậu mùa, nguy cơ mắc bệnh vẫn tồn tại, do đó vẫn cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh.

Có những đối tượng như trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai và những người có hệ miễn dịch yếu, suy giảm có nguy cơ cao và có thể gặp phải những biến chứng nghiêm trọng và nguy hiểm hơn, thậm chí dẫn đến tử vong.

Đặc biệt, các cán bộ y tế cần cẩn thận đối với việc tiếp xúc lâu dài với người bệnh, vì nguy cơ lây nhiễm là rất cao.

Điều trị đậu mùa khỉ

Vì bệnh đậu mùa khỉ không có phương pháp đặc trị và không gây nguy hiểm quá nên người bệnh có thể tự cải thiện các triệu chứng mà không cần can thiệp. Điều quan trọng là chăm sóc kỹ càng các vết ban. Các vết ban nên được để tự nhiên khô hoặc có thể được băng bó bằng gạc ẩm nếu cần. Tránh tiếp xúc tay với các vết mụn, vùng đau trong mắt hoặc miệng. Rửa miệng và nhỏ mắt bằng các sản phẩm không chứa cortisone.

Với những trường hợp nghiêm trọng của bệnh đậu mùa khỉ, có thể khuyến nghị sử dụng Globulin miễn dịch ở người (Vaccinia Immunoglobulin – VIG) và thuốc kháng virus Tecovirimat – TPOXX để điều trị.