Ăn chay kiêng những gì? Người mới bắt đầu ăn chay cần lưu ý?

Theo đánh giá của các chuyên gia dinh dưỡng, thực hiện chế độ ăn chay đòi hỏi phải tuân thủ đúng cách và đảm bảo đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, đồng thời kiêng một số loại thực phẩm. Vậy, trong ăn chay kiêng những gì? Đây là câu hỏi mà không phải ai cũng nắm rõ. Nếu bạn là một người ăn chay, liệu bạn đã biết được những gì nên ăn để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thể?

Có những hình thức ăn chay nào?

Trước khi chuyển sang chế độ ăn chay, nhiều người thường nghĩ rằng ăn chay đơn giản là không ăn bất kỳ thực phẩm nào có nguồn gốc từ động vật. Tuy nhiên, thực tế là chế độ ăn chay được chia thành nhiều dạng khác nhau, bao gồm:

• Ăn thuần chay (ăn chay trường): Người tuân thủ chế độ này kiêng ăn mọi loại thực phẩm từ động vật, bao gồm thịt, trứng, sữa, mật ong và các thực phẩm chế biến từ nguồn này. Thay vào đó, chỉ được ăn thực phẩm từ thực vật như trái cây, rau củ quả, và các loại đậu.
• Ăn chay có trứng, sữa: Những người ăn chay theo chế độ này hạn chế ăn thịt và hải sản, nhưng vẫn có thể ăn trứng, sữa và các sản phẩm từ bơ, phô mai,…
• Ăn chay có trứng: Không được ăn thực phẩm từ động vật và hải sản, nhưng vẫn có thể ăn trứng.
• Ăn chay có sữa: Không ăn thực phẩm từ động vật và hải sản, nhưng vẫn được ăn thực phẩm từ sữa.
• Ăn bán chay: Ví dụ như chế độ ăn chay không ăn thịt và hải sản, nhưng vẫn có thể ăn gia cầm. Chế độ ăn chay chỉ áp dụng vào một số ngày trong tháng, còn những ngày khác thì có thể ăn thực phẩm từ động vật.

Ăn chay kiêng những gì?

Ăn chay kiêng thịt

Ăn chay là việc không ăn thịt, điều này là điều mà ai cũng biết. Hiện nay, có nhiều phong cách ăn chay khác nhau. Một số người chọn ăn chay không ăn thịt, trong khi có người ăn chay không ăn thịt đỏ, nhưng vẫn tiếp tục ăn gia cầm. Mỗi phong cách ăn chay sẽ có các lựa chọn thực phẩm phù hợp với nhu cầu cá nhân.

Tuy nhiên, đại đa số người ăn chay thường tuân thủ nguyên tắc quan trọng nhất của việc ăn chay, đó là kiêng thịt. Theo tôn giáo Phật giáo, mọi sinh vật trên thế giới đều có linh hồn, là một hình thức sự sống. Vì vậy, Phật giáo khẳng định rằng ăn thịt là hành vi sát sinh. Nhằm giảm thiểu sát sinh, các ngày ăn chay được quy định trong tháng hoặc năm, khi đó không được phép ăn thịt. Một số người chọn ăn chay từ lòng từ bi và lòng bác ái, và hạn chế sát sinh. Trong khi đó, một số người ăn chay để bảo vệ môi trường và không gây hại cho hệ sinh thái.

Ăn chay kiêng các thực phẩm từ thịt động vật

Hầu hết các hình thức ăn kiêng đều đòi hỏi kiêng thịt động vật như thịt bò, thịt gia cầm, thịt heo, sải sản, cũng như các sản phẩm từ trứng, sữa, mật ong, yến sào,… Tuy nhiên, việc kiêng thịt hay không phụ thuộc vào hình thức ăn chay mà người ta lựa chọn. Người ăn thuần chay sẽ kiêng thịt động vật và các sản phẩm từ trứng, sữa. Trong khi đó, những người ăn chay có trứng sẽ kiêng thịt và thịt gia cầm, nhưng vẫn có thể ăn trứng. Còn người ăn chay có trứng và sữa sẽ kiêng các loại thịt và bổ sung sữa, trứng trong bữa ăn của mình.

Ăn chay kiêng gia vị gì?

Mọi người đều biết rằng ăn chay đòi hỏi kiêng thịt và các thực phẩm từ động vật. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ về việc kiêng những gia vị gì khi ăn chay. Người ăn chay phải kiêng ngũ vị tân, bao gồm các gia vị như tỏi, hành, củ kiệu, hẹ. Nếu bạn tỏ ra tò mò về việc các loại gia vị này đều có nguồn gốc từ thực vật, vậy tại sao lại cần kiêng khi ăn chay?

Mục đích của việc kiêng ngũ vị tân khi ăn chay không chỉ là từ bi và tu tâm dưỡng tính mà còn hạn chế sân si, nóng nảy trong người. Các gia vị này có tính cay nồng, gây khó quản lý và khiến cơ thể cũng như tính khí của con người trở nên nóng nảy và dễ bị kích động. Đối với đạo Phật, tu tâm là điều quan trọng nhất, và đó là lý do tại sao Phật tử được khuyên không nên ăn ngũ vị tân. Tuy nhiên, nếu bạn không phải là người ăn chay trường hay Phật tử, bạn vẫn có thể ăn các loại gia vị này bình thường, nhưng hạn chế càng nhiều càng tốt, đặc biệt tốt cho sức khỏe.

Ăn chay kiêng thực phẩm có khả năng kích thích

Tiếp theo trong danh sách các thực phẩm mà người ăn chay nên kiêng là những thực phẩm có tính kích thích như bia, rượu, thuốc lá, cà phê,… Những thực phẩm này không nhất thiết phải kiêng kỵ hoàn toàn, nhưng nên hạn chế sử dụng vì chúng cũng nằm trong danh sách thực phẩm không nên ăn.

Những thực phẩm này có thể ảnh hưởng đến trí não và tinh thần của con người. Đặc biệt, khi uống quá nhiều rượu bia, tinh thần và lý trí có thể trở nên khó kiểm soát. Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc lá cũng không tốt cho sức khỏe.

Đó là lý do tại sao các chuyên gia sức khỏe khuyên không nên sử dụng bia, rượu, thuốc lá, cà phê,… và điều này không chỉ áp dụng đối với những người ăn chay mà còn đối với mọi người.

Lưu ý khi ăn chay

Người ăn chay có thể đối mặt với những nguy cơ như suy dinh dưỡng, suy giảm hệ tiêu hóa,… Để khắc phục những nguy cơ này, bạn cần chú ý những điểm sau:

• Không nên chuyển sang chế độ ăn chay quá đột ngột; thay vào đó, bạn nên giảm dần lượng thịt và thức ăn động vật, để cơ thể dần thích nghi với chế độ ăn mới.
• Chế độ ăn chay nên đa dạng các loại thực phẩm để đảm bảo cơ thể nhận đủ chất dinh dưỡng. Hãy chú ý đảm bảo đủ năng lượng cho các hoạt động trong ngày.
• Tập trung vào hàm lượng đạm thực vật, vitamin B12, vitamin D, sắt, kẽm, omega-3,… Những dưỡng chất này có nhiều trong các loại rau củ quả, phù hợp với chế độ ăn chay.
• Nếu bạn theo chế độ ăn chay cho phép sử dụng trứng và các sản phẩm từ sữa, hãy điều chỉnh liều lượng sao cho phù hợp.
• Cân bằng lượng tinh bột trong khẩu phần hàng ngày.

Những thông tin trên đây là về việc người ăn chay kiêng những gì. Có thể thấy việc kiêng những thực phẩm nào phụ thuộc vào hình thức ăn chay mà người ta tuân theo, mỗi hình thức ăn chay sẽ có những nhóm thực phẩm kiêng kỵ riêng biệt. Ngoài ra, quan niệm, tín ngưỡng và tình trạng sức khoẻ cũng ảnh hưởng đến quyết định nên và không nên ăn gì trong chế độ ăn chay.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.