Bạn đã từng nghe nói về khái niệm “nhược thị” nhưng không biết nó là bệnh gì, nguyên nhân gây ra, triệu chứng như thế nào, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả ra sao? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin để bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh nhược thị.
Não và mắt hợp tác với nhau để tạo ra khả năng thị giác. Mắt tập trung ánh sáng vào võng mạc và các tế bào võng mạc kích hoạt tín hiệu thần kinh truyền dọc theo dây thần kinh thị giác đến não. Nhược thị là thuật ngữ y khoa để chỉ tình trạng giảm thị lực của một bên mắt do sự không đồng bộ giữa hoạt động của mắt và não. Mắt có vẻ bình thường, nhưng do nhiều nguyên nhân khác nhau, não hoạt động tích cực hơn với mắt bên kia. Thỉnh thoảng, tình trạng này được gọi là “mắt lười”. Dưới đây là những nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa nhược thị mà bạn nên biết.
Triệu chứng nhược thị
Các biểu hiện và dấu hiệu của nhược thị bao gồm mắt lé trong hoặc lé ngoài, không đồng bộ giữa hai mắt và sự sai lệch trong cảm nhận độ sâu của hình ảnh.
Mặc dù nhược thị thường chỉ ảnh hưởng đến một mắt, tuy nhiên, bệnh cũng có thể liên quan đến cả hai mắt. Đôi khi, nếu không được thăm khám mắt, bệnh có thể không được phát hiện.
Có thể bạn sẽ gặp các biểu hiện khác mà chúng tôi chưa đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu của nhược thị, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Nguyên nhân gây ra nhược thị
Bất kỳ nguyên nhân nào gây ra sự không hội tụ chính xác của mắt có thể dẫn đến bệnh nhược thị. Nhược thị xảy ra khi hai mắt không đồng nhất và có thể biểu hiện dưới hai dạng lé trong và lé ngoài. Một nguyên nhân khác của nhược thị có thể là do tròng mắt bị đục, được gọi là đục thủy tinh thể.
Các nguyên nhân phổ biến của nhược thị bao gồm cận thị, viễn thị và loạn thị, những thuật ngữ này liên quan đến khả năng hội tụ ánh sáng vào võng mạc của mắt.
- Viễn thị xảy ra khi khoảng cách giữa trước và sau mắt quá ngắn. Người bị viễn thị thường có tầm nhìn tốt ở khoảng cách xa, nhưng gặp khó khăn khi tập trung vào vật ở gần.
- Cận thị xảy ra khi trục trước và sau mắt quá dài. Người bị cận thị thường có tầm nhìn tốt hơn vật ở gần.
- Loạn thị là khi hình dạng của nhãn cầu bị biến dạng, dẫn đến khó khăn trong việc nhìn vật ở xa và gần.
Nhược thị có thể trở nên nghiêm trọng hơn nếu bạn:
- Không điều trị hoặc không tuân thủ lịch tái khám định kỳ;
-
Tự ý ngừng hoặc thay đổi liều thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ;
-
Tự ý sử dụng thuốc (bao gồm cả thuốc không kê đơn và thảo dược) mà không tham khảo ý kiến bác sĩ.
Điều trị nhược thị hiệu quả
Đối với trẻ em
Trong giai đoạn 7-10 năm đầu sau sinh, hệ thống thị giác của trẻ sẽ phát triển một cách nhanh chóng. Kết nối quan trọng giữa mắt và não bộ được hình thành trong giai đoạn tăng trưởng và phát triển này. Do đó, việc điều trị nhược thị càng được thực hiện sớm càng tốt. Có hai phương pháp phổ biến để điều trị nhược thị bao gồm:
-
Sử dụng miếng dán:
Bạn có thể đặt một miếng dán lên mắt khỏe mạnh hơn trong khoảng thời gian từ vài tuần đến vài tháng. Phương pháp này buộc trẻ phải sử dụng mắt bị nhược thị. Miếng dán sẽ kích thích thị lực trong mắt yếu hơn và giúp các phần của não tham gia vào quá trình phát triển thị lực để hoàn thiện hơn.
Phụ huynh nên sử dụng miếng dán cho trẻ bị nhược thị trong ít nhất sáu giờ mỗi ngày. Nếu bạn chỉ sử dụng miếng dán trong một thời gian ngắn hơn, ví dụ như 2 giờ mỗi ngày, điều này có thể giúp trẻ cảm thấy thoải mái nhưng không thực sự cải thiện triệu chứng của nhược thị.
-
Sử dụng thuốc:
Bác sĩ có thể sử dụng thuốc atropine nhỏ vào mắt khỏe của trẻ để tạm thời làm mờ nó, nhằm kích thích trẻ sử dụng mắt bị nhược thị, đặc biệt khi tập trung vào việc nhìn vật ở gần. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng thuốc nhỏ mắt atropine một lần mỗi ngày có tác dụng tương tự như sử dụng miếng dán mắt. Loại thuốc nhỏ mắt atropine này có thể được sử dụng cho cả người lớn và trẻ em.
Điều trị bệnh ở người lớn
Điều trị nhược thị ở người lớn hiện vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu hạn chế và chưa có sự xác định về tỷ lệ thành công. Các nhà nghiên cứu vẫn đang tiếp tục tìm hiểu xem liệu việc điều trị nhược thị ở người lớn có thể cải thiện thị lực hay không.
Phòng ngừa nhược thị
-
Tư thế ngồi học đúng cách
Hướng dẫn trẻ ngồi học đúng tư thế từ khi còn nhỏ rất quan trọng để tránh nhược thị. Điều này bao gồm việc ngồi thẳng lưng, giữ khoảng cách 30cm giữa mắt và văn bản, đảm bảo phòng học đủ ánh sáng và độ cao bàn ghế đúng tiêu chuẩn theo từng cấp học, cũng như đặt đèn phía đối diện với tay cầm bút.
-
Hạn chế tiếp xúc với màn hình điện tử
Các chuyên gia khuyến nghị không nên cho trẻ xem tivi hoặc chơi game quá hai giờ liên tục. Ánh sáng xanh từ các thiết bị này có thể gây tổn hại và làm trầm trọng hơn các vấn đề về mắt. Ngoài ra, cũng nên hạn chế cho trẻ đọc sách trên tàu xe, khi nằm ngửa hoặc trong môi trường thiếu ánh sáng.
-
Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý
Để đảm bảo sự phát triển tốt nhất cho thị lực của trẻ, hãy đảm bảo cung cấp cho trẻ một chế độ ăn uống đầy đủ các thực phẩm tốt cho mắt hàng ngày. Điều này bao gồm việc tăng cường tiêu thụ rau xanh, trái cây và các thực phẩm giàu vitamin A, E và omega-3.
-
Khám mắt cho trẻ định kỳ
Phụ huynh nên đưa trẻ đi khám mắt định kỳ, ít nhất 2 lần mỗi năm, để phát hiện sớm các vấn đề về mắt và áp dụng biện pháp điều trị kịp thời. Điều này giúp bạn kiểm soát tình trạng nhược thị và nhận được sự hỗ trợ và tư vấn tốt nhất từ các chuyên gia.
Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh nhược thị nếu nhận diện và phát hiện nguyên nhân gây bệnh càng sớm càng tốt khi trẻ còn nhỏ. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.