Xơ cứng bì khu trú: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng tránh

Xơ cứng bì khu trú là một sự hiếm gặp trong nhóm tuổi từ 20 đến 50, tuy nhiên, các biến chứng của bệnh này có thể gây ra hậu quả nguy hiểm. Bệnh xơ cứng bì có các triệu chứng đặc trưng, dễ dàng nhận biết để có thể điều trị kịp thời. Dựa vào mức độ và giai đoạn bệnh, các bác sĩ sẽ tư vấn và chỉ định phương pháp phù hợp nhất.

Xơ cứng bì khu trú là gì?

Xơ cứng bì khu trú, hay còn gọi là scleroderma địa phương, là một bệnh da liễu tự miễn hiếm gặp. Bệnh nhân sẽ trải qua quá trình hình thành các vùng da thay đổi màu sắc, thường xuất hiện trên khu vực mặt, cánh tay và chân. Những vùng da này thường không gây đau nhưng ảnh hưởng đến mỹ quan của người bệnh. Tình trạng bệnh có xu hướng tự điều chỉnh theo thời gian, tuy nhiên tỷ lệ tái phát là rất cao.

Nguyên nhân gây bệnh

Chưa có nghiên cứu nào đã xác định chính xác nguyên nhân gây ra xơ cứng bì khu trú. Bệnh này được phân loại là một bệnh lý tự miễn. Trong cấu trúc của da, collagen là một loại protein quan trọng, và nếu có sự tăng sinh collagen vượt quá mức bình thường, nó sẽ có tác động ngược và làm da cứng.

Một số nguyên nhân khác như tia xạ, chấn thương lặp đi lặp lại hoặc nhiễm trùng trong các vùng da tiếp xúc với các chất hóa chất,… cũng có thể gây ra xơ cứng bì khu trú. Bệnh xơ cứng bì khu trú không có khả năng lây nhiễm qua tiếp xúc với vùng da bị ảnh hưởng.

Triệu chứng

Các triệu chứng của bệnh xơ cứng bì có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và loại tổn thương ở từng người. Dưới đây là các triệu chứng cụ thể:

• Thể mảng: Đây là loại xơ cứng bì khu trú phổ biến nhất, được nhận biết thông qua 3-4 mảng bám hình bầu dục, gây ngứa nhẹ nhưng không gây đau.
• Thể mảng lan rộng: Tổn thương lan rộng và ảnh hưởng đến các mô sâu hơn, trong trường hợp nặng, có thể dẫn đến biến dạng da.

• Xơ cứng bì sâu: Nhiều mảng xơ cứng bì bao phủ gần như toàn bộ cơ thể, bệnh tiến triển nhanh chóng, yêu cầu điều trị kịp thời.
• Thể dải: Được nhận biết thông qua một dải da dày và có màu sắc thay đổi, thường xuất hiện trên vùng da cánh tay, chân hoặc trán. Bệnh có thể lan rộng đến mô sâu dưới da, thậm chí ảnh hưởng đến cơ và xương, gây ra các di chứng nghiêm trọng. Trong một số trường hợp, khi triệu chứng này xuất hiện trên khuôn mặt, răng và mắt của bệnh nhân cũng có thể bị tổn thương.

Xơ cứng bì khu trú có nguy hiểm không?

Điều trị bệnh như thế nào?

Những trường hợp xơ cứng bì khu trú nhẹ có thể kéo dài trong vài năm và cơ thể tự điều chỉnh để hồi phục mà không cần điều trị y tế. Tuy nhiên, nguy cơ sẹo và mất phục hồi hoàn toàn của vùng da bị tác động là rất cao, ảnh hưởng đến thẩm mỹ,… Chuyên gia y tế khuyên rằng, những người bị bệnh này nên áp dụng các phương pháp điều trị thích hợp để kiểm soát các triệu chứng như sau:

• Sử dụng kem bôi da;
• Sử dụng kem Corticosteroid;
• Áp dụng liệu pháp ánh sáng;
• Sử dụng thuốc uống;
• Tiến hành vật lý trị liệu.

Cách phòng tránh xơ cứng bì khu trú

Nếu tuân theo các lưu ý dưới đây, bạn có thể ngăn chặn chứng xơ cứng bì khu trú ngay từ ban đầu:

• Chăm chỉ rèn luyện sức khỏe: Từ bỏ thuốc lá, tập thể dục, tập gym, yoga đều đặn để cải thiện sự linh hoạt của cơ thể, tăng cường tuần hoàn máu và hạn chế sự phát triển của chứng xơ cứng bì.
• Bảo vệ da: Sử dụng kem dưỡng ẩm và kem chống nắng đầy đủ khi ra ngoài. Tránh tắm nước quá nóng và không sử dụng các loại xà phòng hoặc sữa tắm có chứa chất tẩy rửa mạnh.
• Giữ ấm và giữ độ ẩm trong mùa đông: Giữ cho tay và chân luôn ấm áp để giảm tình trạng căng cứng. Ngoài ra, sử dụng máy phun sương để tạo độ ẩm trong không gian sống và tránh da khô.