Góc giải đáp: Bị quai bị có vô sinh không?

Quai bị là bệnh gì? Nguyên nhân gây bệnh

Quai bị là một bệnh truyền nhiễm thể cấp tính. Bệnh do virus quai bị thuộc giống Rubulavirus và thuộc họ Paramyxoviridae gây ra. Loại virus này dễ dàng lây lan trong không khí qua dịch tiết nước bọt hay lây lan qua các đường tiếp xúc khác. Vì vậy, bệnh quai bị thường khá phổ biến ở những nơi đông dân cư hoặc dễ lây lan trong môi trường tập trung đông người.

Ở nước ta, bệnh quai bị rất phổ biến và có thể gặp vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, vào mùa đông xuân khi thời tiết chuyển lạnh là mùa có tỷ lệ người mắc quai bị cao nhất. Quai bị không phải bệnh nghiêm trọng. Tỷ lệ người bệnh mắc các biến chứng nặng như viêm màng não hay tử vong rất thấp. Tuy nhiên, những biến chứng liên quan đến khả năng sinh sản, đặc biệt của nam giới lại khiến chúng ta phải lo lắng.

Triệu chứng nhận biết bệnh quai bị

Có khoảng 25% người bệnh thường không có triệu chứng rõ rệt hoặc chỉ gặp những triệu chứng rất nhẹ, có thể dễ bị hiểu lầm là bệnh thông thường. Điều này chính là nguyên nhân gây sự lây lan của bệnh trong cộng đồng. Hầu hết các trường hợp bệnh thường xuất hiện các dấu hiệu như sau:

• Sốt từ nhẹ đến cao hơn 39 độ và kèm ớn lạnh độ tùy bệnh nhân.
• Người bệnh bị đau cơ, nhức mỏi toàn thân.
• Sưng đau ở tuyến nước bọt, tuyến mang tai, cảm giác đau lan ra má, cổ và hàm. Trong khoảng 3 ngày đầu, tuyến nước bọt và tuyến mang tai một hoặc hai bên của người bệnh bị sưng to. Tình trạng sưng có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên tuyến mang tai. Các tuyến này gần như không sưng cùng một lúc, khi một tuyến giảm sưng thì tuyến còn lại mới bắt đầu sưng. Trong vòng một tuần các tuyến này sẽ giảm sưng dần.
• Hầu hết người bệnh gặp triệu chứng đau họng, đau góc hàm.
• Bệnh nhân khó cử động hàm, khó nói và nhau nuốt.
• Nôn hoặc buồn nôn nhiều cũng là triệu chứng bệnh thường gặp.
• Một số bệnh nhân nam gặp triệu chứng sưng các hạch, điển hình là tinh hoàn.

Biến chứng nguy hiểm của bệnh quai bị

Bản lo lắng về khả năng vô sinh do quai bị là hoàn toàn hợp lý, bởi căn bệnh này nếu không được quản lý và điều trị đúng cách có thể dẫn đến những biến chứng đáng ngại. Bệnh quai bị có độc hại không? Câu trả lời là khẳng định, vì biến chứng có thể xảy ra với cả nam và nữ. Các biến chứng thường gặp của quai bị bao gồm:

• Khoảng 30% nam giới trong độ tuổi trưởng thành gặp biến chứng viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn nếu mắc quai bị sau tuổi dậy thì. Trong số này, có khoảng 50% bị teo tinh hoàn sau khi khỏi quai bị. Chính biến chứng này làm cho quai bị có thể gây vô sinh.
• Nam giới sau khi mắc biến chứng viêm tinh hoàn do quai bị còn dễ bị nhồi máu phổi do một vùng phổi bị hoại tử mô.
• Có khoảng 7% phụ nữ trong độ tuổi trưởng thành bị biến chứng viêm buồng trứng sau khi mắc quai bị. Ngoài ra, phụ nữ mang thai 3 tháng đầu mắc quai bị có nguy cơ tăng sảy thai hoặc dị tật bẩm sinh ở thai nhi. Nếu mắc quai bị ở 3 tháng cuối thai kỳ, có thể làm tăng tỷ lệ sinh non hoặc thai chết lưu trong tử cung của mẹ. Tuy quai bị gây vô sinh ở phụ nữ hiếm khi xảy ra.
• Có khoảng 3 – 7% bệnh nhân gặp biến chứng nặng là viêm tụy.
• Khoảng dưới 1% người mắc quai bị có thể gặp các tổn thương thần kinh như rối loạn tri giác, rối loạn thị giác, đau đầu thường xuyên, và có thể trở nên điếc.
• Một số rất ít bệnh nhân gặp biến chứng: Viêm phổi, viêm cơ tim, xuất huyết giảm tiểu cầu.

Bị quai bị có vô sinh không?

Các biến chứng của bệnh quai bị như viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng có thể gây ra vô sinh. Căn bệnh này gây ra viêm tinh hoàn và mào tinh hoàn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản sau này của người bệnh. 

Nam giới bị viêm tinh hoàn làm giảm chất lượng tinh trùng

Người từng bị quai bị có vô sinh không? Câu trả lời phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có độ tuổi của người nam tại thời điểm mắc quai bị. Nam giới sau tuổi dậy thì có nguy cơ bị viêm tinh hoàn khá cao sau khi mắc quai bị. Viêm tinh hoàn là tình trạng tổn thương vĩnh viễn ở ống tinh tinh với các mức độ khác nhau. 

Bệnh nhân thường bị phù nề tinh hoàn, thâm nhiễm các tế bào lympho quanh mạch và mô kẽ. Cùng với đó là tình trạng xuất huyết khu trú. Tinh hoàn là nơi sản sinh và nuôi dưỡng tinh trùng. Tinh hoàn bị viêm làm giảm cả số lượng lẫn chất lượng tinh trùng, làm giảm khả năng có con.

Nam giới teo tinh hoàn làm mất khả năng sinh tinh

Nếu nam giới bị teo một bên tinh hoàn, vẫn có khả năng có con do bên còn lại vẫn sản xuất tinh trùng. Tuy nhiên, nếu cả hai bên tinh hoàn đều bị teo, khả năng vô sinh gần như chắc chắn.

Người bị quai bị có vô sinh không? Câu trả lời là có nếu bệnh không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Không có thuốc đặc trị chữa quai bị. Vì vậy, phòng bệnh cũng như phòng ngừa vô sinh sau quai bị bằng nhiều cách, đặc biệt là tiêm phòng quai bị là việc vô cùng cần thiết với bất cứ ai trong chúng ta.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.