Chúng ta thường tiếp tục tiêu thụ một lượng lớn calo từ thực phẩm được chế biến sẵn, thậm chí coi chúng là phần thiết yếu trong khẩu phần hàng ngày. Một điều đáng chú ý là các nhà nghiên cứu đã làm sáng tỏ rằng ảnh hưởng của thực phẩm chế biến đến sức khỏe chúng ta.
Thực phẩm siêu chế biến đang ngày càng trở nên phổ biến tại mọi quốc gia trên toàn cầu do tính tiện lợi, hấp dẫn, giá cả phải chăng và sự phù hợp với nhiều đối tượng, đặc biệt là những người có cuộc sống bận rộn. Một số người trong chúng ta đã thậm chí chọn lựa thực phẩm siêu chế biến thay vì tự nấu ăn để tiết kiệm thời gian.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng thực phẩm siêu chế biến đang ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của chúng ta. Điều này đặc biệt đáng chú ý khi chúng luôn được quảng cáo là chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe. Chúng ta hãy cùng khám phá thêm trong bài viết dưới đây.
Thực phẩm siêu chế biến: Định nghĩa và ví dụ
Cùng tìm hiểu thực phẩm siêu chế biến là gì và một vài ví dụ về thực phẩm siêu chế biến dưới đây.
Thực phẩm siêu chế biến là gì?
Thuật ngữ “thực phẩm siêu chế biến” được tạo ra dựa trên hệ thống phân loại thực phẩm NOVA, một hệ thống được phát triển bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học São Paulo, Brazil.
Hệ thống này phân chia thực phẩm thành bốn nhóm dựa trên mức độ chế biến trong quá trình sản xuất:
- Thực phẩm nguyên chất hoặc chế biến tối thiểu: Gồm các sản phẩm như trái cây, rau, sữa, cá, đậu, trứng, hạt và quả hạch, không có thành phần bổ sung và ít thay đổi so với trạng thái tự nhiên.
- Thành phần chế biến: Bao gồm các nguyên liệu được thêm vào thực phẩm khác nhằm cải thiện hương vị, chẳng hạn như muối, đường và dầu.
- Thực phẩm chế biến: Đây là những sản phẩm được tạo ra từ sự kết hợp của nhóm 1 và 2, thường được đầu bếp chế biến theo cách riêng. Chẳng hạn như mứt, dưa chua, trái cây và rau đóng hộp, bánh mì và pho mát tự làm.
- Thực phẩm siêu chế biến: Thường chứa ít nhất 5 thành phần, bao gồm nhiều chất phụ gia và thành phần không thường được sử dụng trong nấu ăn tại nhà, như chất bảo quản, chất nhũ hóa, chất làm ngọt, màu sắc và hương vị nhân tạo. Thực phẩm này thường có thời hạn sử dụng kéo dài.
Ví dụ về thực phẩm siêu chế biến
Các ví dụ về thực phẩm siêu chế biến xuất hiện khắp nơi trong cuộc sống hàng ngày. Chẳng hạn như kem, giăm bông, xúc xích, khoai tây chiên giòn, bánh mì hàng loạt, ngũ cốc sáng, bánh quy, đồ uống có ga, sữa chua có hương vị trái cây, súp ăn liền và một số loại đồ uống có cồn như whisky, gin và rum.
Tác hại tiềm ẩn của thực phẩm siêu chế biến
Thực phẩm siêu chế biến thường mang theo hàm lượng chất béo bão hòa, muối và đường cao, gây cảm giác no nhanh hơn cho cơ thể. Do đó, chúng ta tiêu thụ ít thực phẩm bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe như rau cải, trái cây. Những chất phụ gia xuất hiện trong thực phẩm này có khả năng tạo ra tác động tiêu cực đối với sức khỏe, ví dụ như gây tăng huyết áp, béo phì và nhồi máu cơ tim do lượng dầu mỡ và muối vượt quá mức cho phép.
Cách thức chế biến thực phẩm thực tế cũng có thể tạo ra sự biệt lập trong cách cơ thể chúng ta phản ứng với chúng. Một ví dụ là nghiên cứu đã chứng minh việc tiêu thụ hạt nguyên chất dẫn đến việc cơ thể hấp thụ ít chất béo hơn so với khi hạt được xay nhỏ để tách dầu.
Một giả thuyết khác là thực phẩm siêu chế biến có thể có tác động tiêu cực đến hệ tiêu hóa của chúng ta. Vì đường ruột phải làm việc quá tải để tiêu hóa các chất trong thực phẩm, nó có thể bị tổn thương và ảnh hưởng.
Trong tương lai, những tác động này dẫn đến sức khỏe kém dần và giảm tuổi thọ. Có lẽ, điều này cũng giải thích tại sao thực phẩm siêu chế biến có thể bị coi là nguyên nhân gây suy giảm tuổi thọ.
Cắt giảm thực phẩm siêu chế biến như thế nào?
Việc giảm lượng thực phẩm siêu chế biến không phải là việc dễ dàng, nhưng cũng không quá phức tạp. Nếu bạn có ý định thay đổi thói quen ăn uống của mình, hãy thử áp dụng một số thay đổi như sau:
- Sử dụng sữa chua nguyên chất và kết hợp với trái cây tươi, đông lạnh hoặc khô đã cắt nhỏ để thêm hương vị ngọt, thay vì sử dụng sữa chua có hương vị và đường thêm.
- Chuẩn bị và đông lạnh các món ăn yêu thích để sử dụng sau này.
- Lựa chọn cháo sáng với trái cây và các loại hạt thay vì ăn ngũ cốc ít chất xơ và giàu đường.
- Ưu tiên trái cây tươi, nướng hoặc hầm thay vì ăn bánh hoặc bánh trái cây mua sẵn.
- Thay vì ăn bánh quy kèm với cốc cà phê, bạn có thể ăn một ít hạt.
Thực tế, thực phẩm siêu chế biến thực chất là những loại thức ăn nhanh mà chúng ta thường sử dụng. Mặc dù chúng thường chứa một số lượng dinh dưỡng có lợi, nhưng vẫn không tốt cho sức khỏe. Vì vậy, chúng ta cần kiểm soát việc tiêu thụ thực phẩm siêu chế biến bằng cách thay thế bằng các thực phẩm tự nhiên. Điều này giúp cải thiện sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.