Viêm phế quản phổi không đặc hiệu là gì? Điều trị viêm phế quản phổi không đặc hiệu như thế nào?

Bệnh viêm phế quản phổi không đặc hiệu thuộc nhóm bệnh phổi kẽ mãn tính, được đặc trưng bởi viêm và xơ hóa mô kẽ. Tình trạng thiếu các đặc điểm mô bệnh học đặc thù khiến bệnh được gọi là viêm phổi kẽ tế bào “không đặc hiệu”.

Viêm phế quản phổi không đặc hiệu nằm trong danh sách bệnh phổi kẽ phổ biến, xếp thứ hai. Bệnh này được chia thành hai loại:

• Viêm phế quản phổi không đặc hiệu dạng sợi: Loại này phổ biến nhất và có tiên lượng xấu hơn.
• Viêm phế quản phổi không đặc hiệu dạng tế bào: Dạng này ít phổ biến hơn, nhưng phản ứng tốt với điều trị, nên tiên lượng khả quan hơn.

Trong các dữ liệu lâm sàng gần gũi, đặc điểm chung của bệnh viêm phế quản phổi không đặc hiệu bao gồm:

• Tình trạng mờ kính nền tương đối đối xứng ở cả hai bên.
• Hai phổi có các lưới mịn liên quan.
• Thể tích phổi giảm.
• Sự giãn phế quản do lực kéo trong quá trình hô hấp.

Bệnh viêm phế quản phổi không đặc hiệu có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả nguyên nhân không xác định hoặc có liên quan đến các tình trạng nhiễm độc tố, bệnh lý mô liên kết, nhiễm HIV và nhiều nguyên nhân khác.

Nguyên nhân thứ phát gây ra bệnh viêm phế quản kẽ tế bào cũng có thể là:

• Bệnh lý mô liên kết:

Bệnh viêm phế quản kẽ tế bào thường xuất phát từ các bệnh mô liên kết tiềm ẩn như bệnh xơ cứng hệ thống, viêm khớp dạng thấp, viêm đa cơ, viêm da cơ và hội chứng Sjogren.

• Do sử dụng thuốc:

Một số loại thuốc như methotrexate, amiodarone, nitrofurantoin, liệu pháp statin và các chất liệu pháp hóa học có thể gây ra bệnh viêm phế quản kẽ tế bào.

• Nhiễm HIV:

Hiện tại, bệnh viêm phế quản kẽ tế bào đã ít phổ biến hơn trong viêm phổi liên quan đến HIV sau khi liệu pháp kháng retrovirus được sử dụng phổ biến.

• Viêm phổi kẽ tế bào tự miễn:

Đây là trường hợp bệnh nhân có tình trạng viêm phổi kẽ tế bào trong xét nghiệm sinh thiết phổi và các đặc điểm tự miễn không phù hợp với bệnh lý mô liên kết cụ thể.

• Viêm phổi quá mẫn:

Một số bệnh nhân có triệu chứng thiếu u hạt và tế bào khổng lồ đa nhân xuất hiện trong xét nghiệm sinh thiết phổi, cho thấy tình trạng viêm phổi kẽ tế bào.

• Các bệnh lý khác:

Một số tình trạng khác như viêm phổi kẽ gia đình, bệnh toàn thân liên quan đến IgG4 và bệnh ghép với vật chủ cũng có thể gây ra bệnh viêm phế quản kẽ tế bào.

Dấu hiệu phổ biến của bệnh viêm phế quản phổi không đặc hiệu là tình trạng ho và khó thở kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể trải qua các triệu chứng khác như mất cân, sốt hoặc các triệu chứng tương tự cúm. Khi có triệu chứng liên quan đến hệ thống cơ thể, người bệnh có thể gặp khô mắt, khô miệng, sưng khớp, đau khớp, đau cơ, khó nuốt, và thay đổi da.

Trong quá trình đánh giá lâm sàng, bác sĩ cần thu thập thông tin về việc người bệnh có tiếp xúc với các kháng nguyên trong không khí không, loại thuốc đang sử dụng, tiền sử tiếp xúc với bức xạ, triệu chứng liên quan đến bệnh mô liên kết, yếu tố nguy cơ HIV và tiền sử gia đình.

Để xác định chẩn đoán viêm phế quản phổi không đặc hiệu, cần thực hiện các xét nghiệm huyết thanh phù hợp. Đối với những trường hợp có nguy cơ liên quan đến HIV, xét nghiệm HIV cũng cần được xem xét.

Thêm vào đó, xét nghiệm sinh thiết phổi có thể giúp bác sĩ xác định chẩn đoán, mặc dù không phải lúc nào cũng cần thiết. Việc thực hiện sinh thiết phải dựa vào ngữ cảnh lâm sàng, bao gồm việc cân nhắc các yếu tố cơ bản cũng như mức độ tổn thương nghiêm trọng của phổi.