Chụp X-quang phổi là gì? Chụp X quang phổi và tất cả những điều cần biết

Một trong những phương pháp sàng lọc và phát hiện bất thường phổ biến đối với phổi là chụp X-quang phổi. Như vậy, kỹ thuật này là gì? Khi nào cần áp dụng? Và để có kết quả chụp X-quang phổi chính xác nhất, cần lưu ý gì? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các vấn đề này.

Chụp X-quang phổi là gì?

Chụp X-quang phổi là một kỹ thuật được bác sĩ sử dụng để kiểm tra, sàng lọc và chẩn đoán các vấn đề hoặc bệnh lý có liên quan đến phổi. Kỹ thuật này thực hiện bằng cách sử dụng máy chụp X-quang được đặt trong một căn phòng chuyên biệt, có bóng phát tia X gắn vào một cần kim loại lớn có thể di chuyển. Người bệnh đứng trước tấm chứa phim X-quang hoặc một đầu thu có khả năng lưu lại hình ảnh.

Khi kỹ thuật viên tiến hành chụp X-quang, hình ảnh của cơ quan bên trong lồng ngực như phổi, tim, xương và đường thở được lưu lại trên phim X-quang. Bác sĩ sẽ dựa vào hình ảnh này để đánh giá tình trạng sức khỏe của người bệnh.

Chụp X-quang phổi được chỉ định khi có nghi ngờ về bệnh lý liên quan đến phổi. Hình ảnh từ chụp X-quang sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh một cách dễ dàng, toàn diện và chính xác hơn.

Khi nào bệnh nhân được chỉ định chụp X-quang phổi?

Không phải lúc nào bác sĩ cũng chỉ định cho bệnh nhân chụp X-quang phổi. Thông thường, bệnh nhân sẽ cần chụp X-quang phổi trong các trường hợp sau:

• Trong quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ, cần kiểm tra tim phổi.
• Người có các triệu chứng như tức ngực, khó thở, thở khò khè, ho kéo dài.
• Nghi ngờ bệnh nhân bị tràn dịch màng phổi, tràn khí màng phổi hoặc ung thư phổi.
• Nghi ngờ bệnh nhân sau khi gặp tai nạn bị dập phổi, chấn thương lồng ngực.
• Bệnh nhân bị nghi ngờ mắc lao phổi hoặc viêm phổi.
• Với bệnh nhân đã mắc sẵn các bệnh lý liên quan đến phổi, kỹ thuật chụp X-quang giúp theo dõi tình trạng bệnh. Điều này nhằm đánh giá hiệu quả điều trị và có thể giúp bác sĩ thay đổi hướng điều trị trong trường hợp cần thiết.
• Khi bệnh nhân bị nghi ngờ hoặc đã mắc bệnh lý về tim mạch, cần kiểm tra và theo dõi bằng cách chụp X-quang phổi.

Ưu điểm và hạn chế của kỹ thuật chụp X-quang phổi

Tương tự như các phương pháp kiểm tra y tế khác, kỹ thuật chụp X-quang phổi cũng có những ưu điểm và hạn chế cần được lưu ý. Những điểm mạnh nổi bật của việc chụp X-quang phổi gồm:

• Kỹ thuật chụp X-quang là một phương pháp chẩn đoán bệnh không xâm lấn, không gây đau đớn cho bệnh nhân.
• Quá trình chụp X-quang thực hiện nhanh chóng, phim X-quang có ngay sau khi chụp, không cần chờ đợi lâu.
• So với các phương pháp chẩn đoán bằng hình ảnh khác, đây là một phương pháp tiết kiệm chi phí hơn.
• Về mặt chuyên môn, kỹ thuật chụp X-quang giúp bác sĩ dễ dàng nhận thấy các tổn thương đủ lớn ở các cơ quan trong lồng ngực như phổi, bóng tim, xương sườn, đường thở và các mạch máu.

Bên cạnh những lợi ích trên, kỹ thuật chụp X-quang phổi cũng có những hạn chế nhất định:

• Khó phát hiện được các tổn thương nhỏ hoặc các bệnh lý giai đoạn sớm.
• Trong phim X-quang, các tổn thương ở phổi có thể bị che khuất bởi xương sườn hoặc bóng tim, làm cho việc nhận dạng khó khăn hơn.
• Một số tổn thương ở hai đỉnh phổi có thể rất khó quan sát, làm cho chụp X-quang không phải là phương pháp hình ảnh tối ưu nhất.
• Mặc dù chụp X-quang có thể giúp phát hiện tổn thương, nhưng lại không thể tiết lộ các đặc tính bên trong của tổn thương.
• Phụ nữ mang thai không nên chụp X-quang để tránh tác động của tia X lên thai nhi.

Quy trình chụp X-quang phổi

Kỹ thuật chụp X-quang phổi được tiến hành trong một phòng được đặc chế. Quá trình chụp X-quang được thực hiện theo từng bước như sau:

• Người bệnh sẽ được hướng dẫn thay đổi trang phục phù hợp cho quá trình chụp.
• Kỹ thuật viên sẽ chỉ dẫn người bệnh đứng ở vị trí phù hợp để thu được hình ảnh rõ nhất trên máy chụp X-quang.
• Kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn người bệnh di chuyển đến các vị trí và góc chụp khác nhau. Trong trường hợp đứng chụp khó khăn, người bệnh sẽ được yêu cầu nằm để tiện lợi trong việc chụp hình.
• Khi thực hiện chụp phổi, người bệnh sẽ được yêu cầu hít một hơi thật sâu và giữ hơi trong vài giây để đảm bảo hình ảnh có độ rõ nét cao nhất.
• Sau khi chụp X-quang hoàn thành, bác sĩ sẽ sử dụng hình ảnh thu được trên phim X-quang để chẩn đoán và đưa ra phương hướng điều trị phù hợp.
• Trong trường hợp chưa có kết quả chẩn đoán chính xác, bác sĩ có thể chỉ định thêm các biện pháp hoặc kỹ thuật khác để làm rõ tình trạng sức khỏe.

Sức khỏe có bị ảnh hưởng gì khi chụp X-quang phổi?

Chụp X-quang phổi theo đề xuất của bác sĩ sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe nếu tuân thủ tần suất và khoảng cách giữa các lần chụp hợp lý. Các tia X từ máy chụp X-quang có khả năng thâm nhập qua các mô mềm và chất lỏng trong cơ thể. Tuy nhiên, nếu sử dụng tia X với cường độ mạnh và tần suất cao, có thể gây tổn thương và hại cho các cơ quan trong cơ thể.

Do đó, việc chụp X-quang cần phải dựa vào đề xuất của bác sĩ, và bệnh nhân không nên lạm dụng hoặc tự ý chụp. Khi tuân thủ chỉ định của bác sĩ, người bệnh có thể yên tâm vì lượng tia X được điều chỉnh thấp. Bộ Y tế cũng đặt ra các tiêu chuẩn an toàn trong việc chụp X-quang để đảm bảo sự an toàn cho người bệnh. Nếu bệnh nhân phải chụp X-quang nhiều lần, sẽ sử dụng các thiết bị hỗ trợ giảm thiểu và ngăn chặn tác dụng phụ của tia X.

Chụp X-quang phổi cần lưu ý gì?

Để đạt được kết quả chẩn đoán hình ảnh chính xác và hỗ trợ các bác sĩ trong việc chẩn đoán bệnh dễ dàng, người bệnh cần lưu ý những điều sau:

• Nếu đã từng chụp X-quang trước đó, hãy mang theo kết quả cũ để các bác sĩ có thể so sánh và đối chiếu khi cần thiết.
• Bệnh nhân nữ cần thông báo cho bác sĩ biết về tình trạng mang thai hoặc nghi ngờ mang thai để bác sĩ có thể đưa ra chỉ định phù hợp.
• Tuân thủ yêu cầu về trang phục của cơ sở y tế khi chụp X-quang.
• Trước khi chụp, hãy tháo bỏ tạm thời các vật dụng có thể ảnh hưởng đến chất lượng phim chụp.

Chụp X-quang phổi có sự khác biệt với chụp CT và nhiều người hiểu lầm là cùng một phương pháp. Thực tế, chụp X-quang phổi khá đơn giản và có chi phí thấp. Tuy nhiên, trong mọi trường hợp, người bệnh không nên tự ý đi chụp X-quang để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe. Việc này cần được thực hiện theo đề xuất và chỉ định của bác sĩ.

Nguồn tham khảo: Tổng hợp

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.