Những người gặp vấn đề về đau dạ dày cần phải cực kỳ chú ý đến việc lựa chọn thực phẩm. Nếu tiêu thụ các thực phẩm không phù hợp, triệu chứng đau thượng bị, ợ nóng, và ợ chua có thể tăng lên. Vậy, thực phẩm nào được coi là tốt cho dạ dày?
Những người khỏe mạnh thường có thể thưởng thức tự do bất kỳ món ăn nào theo sở thích. Tuy nhiên, ngược lại, những người bị đau dạ dày gặp khó khăn vì có những món ăn ưa thích mà không phù hợp để tiêu thụ. Nếu ăn các loại thực phẩm không thích hợp, các triệu chứng khó chịu của bệnh sẽ ngày càng trở nên nặng hơn. Bạn đã biết được những thực phẩm có lợi cho dạ dày chưa?
Nguyên tắc dinh dưỡng cho người đau dạ dày
Bệnh nhân mắc đau dạ dày cũng cần đảm bảo cung cấp đủ các nhóm dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày. Nguyên tắc sử dụng các nhóm chất cho bệnh nhân đau dạ dày như sau:
Nhóm tinh bột
Người bị đau dạ dày nên tiêu thụ các món ăn trực tiếp từ tinh bột như cháo, cơm. Các món ăn lên men từ tinh bột như bún, phở có vị chua có thể làm tình trạng bệnh trầm trọng hơn. Các món từ tinh bột nên được nấu chín kỹ và mềm để giảm tải áp lực lên hệ tiêu hóa. Trước khi nấu gạo lứt, bạn nên ngâm gạo khoảng 2 tiếng để cháo hoặc cơm mềm hơn.
Nhóm chất xơ
Chất xơ là một thành phần quan trọng cho dạ dày và không thể thiếu trong chế độ ăn uống. Chất xơ giúp quá trình tiêu hóa diễn ra nhanh chóng và mượt mà hơn. Đối với bệnh nhân đau dạ dày, việc tiêu thụ chất xơ từ rau, củ, và quả tươi là rất quan trọng. Cách chế biến tốt nhất là làm salad, luộc, hấp, hoặc nấu canh. Cần tránh ăn rau củ muối chua vì chúng chứa nhiều muối và acid có thể gây tổn thương cho dạ dày viêm loét.
Nhóm chất béo
Dù chất béo có thể gây tăng tình trạng khó tiêu, bệnh nhân đau dạ dày không nên hoàn toàn loại trừ chất béo khỏi chế độ ăn để tránh thiếu hụt dinh dưỡng. Tuy nhiên, bệnh nhân đau dạ dày cần sử dụng chất béo một cách vừa phải. Ăn quá nhiều món ăn chiên, xào nhiều dầu mỡ không hề tốt.
Nhóm chất đạm
Protein là một trong những nhóm chất quan trọng nhất, cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động của cơ thể. Những loại protein ít chất béo được cho là tốt cho bệnh nhân đau dạ dày.
Nhóm vitamin và các khoáng chất
Vitamin và khoáng chất có nhiều trong các loại rau xanh, trái cây, cũng là nhóm thực phẩm tốt cho dạ dày. Nhóm chất này giúp đẩy nhanh quá trình làm lành tổn thương và vết loét niêm mạc dạ dày. Vitamin và khoáng chất cũng giúp nâng cao miễn dịch, tăng đề kháng, phòng ngừa suy kiệt sức khỏe do đau dạ dày.
Thực phẩm tốt cho dạ dày
Những thực phẩm có lợi cho dạ dày trong các nhóm trên được chọn dựa trên các tiêu chí như khả năng trung hòa acid trong dạ dày, không gây gánh nặng cho dạ dày và dễ tiêu. Dưới đây là một số gợi ý cụ thể cho bệnh nhân đau dạ dày:
Chuối
Chuối được xem là lựa chọn hàng đầu trong nhóm thực phẩm thân thiện với dạ dày nhờ khả năng trung hòa nồng độ acid cao trong dịch dạ dày và giảm viêm. Ngoài ra, chuối cung cấp năng lượng với lượng đường bột cao và chứa nhiều kali giúp bù đắp lượng thiếu hụt do tiêu chảy hoặc nôn ói. Thành phần xơ hoà tan pectin trong chuối cũng có lợi cho người bị rối loạn tiêu hóa, táo bón và tiêu chảy.
Đậu xanh
Khi đau dạ dày, nếu đang thực hiện chế độ ăn kiêng hoặc gặp triệu chứng như tiêu chảy, rau sống có thể khó tiêu hóa. Tuy nhiên, đậu xanh luộc đơn thuần là một lựa chọn tốt vì nó cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể và dễ tiêu hóa.
Sữa chua
Thực phẩm bổ sung Probiotic chủ yếu là sữa chua và sữa chua uống không đường giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Sữa chua có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa, nâng cao sức đề kháng. Sữa chua không béo có thể giúp làm lớp đệm trên niêm mạc và giảm kích thích dạ dày. Tuy nhiên, bạn nên bắt đầu ăn với một lượng ít và theo dõi phản ứng của cơ thể để điều chỉnh phù hợp.
Ngũ cốc
Các loại ngũ cốc như đại, yến mạch, gạo lứt… có hàm lượng chất xơ cao, đồng thời tốt cho tiêu hóa và có khả năng trung hòa acid dư thừa trong dạ dày. Những người đau dạ dày nên tiêu thụ ít nhất 25 – 35 gam chất xơ mỗi ngày, nhưng không nên lạm dụng. Ăn quá nhiều có thể gây buồn nôn, đau bụng và đầy hơi.
Gừng
Gừng được coi là hỗ trợ cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm các triệu chứng đau dạ dày, đầy hơi và khó tiêu. Bạn có thể bổ sung gừng vào thực đơn hàng ngày, chẳng hạn như uống trà gừng hoặc ăn một vài lát gừng sống.
Nước ép táo
Nước ép táo là một lựa chọn dễ tiêu hoá và giàu dinh dưỡng, hỗ trợ giảm đau dạ dày. Nước ép táo cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng như chất xơ hoà tan pectin và kali, một khoáng chất có tác dụng như chất điện giải, giúp duy trì cân bằng lượng chất lỏng, thúc đẩy hoạt động của dạ dày và đường ruột, phòng ngừa tiêu chảy và táo bón.
Thực phẩm không tốt cho dạ dày
Ngoài các thực phẩm có lợi cho dạ dày, cũng có những loại thực phẩm mà bệnh nhân đau dạ dày nên tránh xa, như:
- Thực phẩm lên men như dưa muối chua, mắm tôm… chứa nhiều acid và muối, có thể gây biến đổi acid dạ dày và làm tăng cảm giác khó chịu trong dạ dày.
- Thực phẩm chiên rán và thực phẩm cay nóng đều khó tiêu và tăng áp lực lên dạ dày. Đồ chiên rán bán ở nơi công cộng hay quán vỉa hè thường sử dụng dầu chiên không đảm bảo, tiềm ẩn nguy cơ rối loạn tiêu hóa.
- Những thực phẩm có thể gây tổn thương lớp niêm mạc mỏng manh của dạ dày như: ớt, tiêu, tỏi, dấm; thực phẩm quá cứng, có nhiều chất xơ như gân, sụn, rau củ quá già; các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…
- Thực phẩm sống như các món gỏi, sashimi có thể tiềm ẩn vi khuẩn, ký sinh trùng gây rối loạn tiêu hóa hoặc ngộ độc, làm tăng nguy cơ gây tổn thương đau dạ dày thêm nặng.
Bí quyết ăn uống có lợi cho dạ dày
Mặc dù sử dụng các thực phẩm có lợi cho dạ dày, nhưng nếu ăn uống không khoa học, không thể phát huy được tác dụng. Dưới đây là những quy tắc ăn uống có lợi cho dạ dày được các bác sĩ dinh dưỡng tiết lộ:
- Tất cả chúng ta, đặc biệt là bệnh nhân đau dạ dày, cần tuân thủ nguyên tắc ăn đủ 3 bữa và ăn đúng giờ. Ăn quá no hoặc quá đói đều có thể làm gia tăng các triệu chứng khó chịu như đau thượng vị, quặn thắt, ợ chua…
- Bổ sung đủ nước cũng là quy tắc ăn uống quan trọng. Khi vừa thức dậy, trước khi ăn sáng khoảng 1 giờ bạn nên uống nước. Sau khi vừa ăn xong, không nên uống nước ngay vì sẽ làm loãng dịch vị dạ dày, gây đau rát dạ dày. Ngoài nước lọc, bạn cũng có thể uống nước trái cây không chua để bổ sung cả vitamin và khoáng chất. Các loại nước uống có ga là “khắc tinh” của dạ dày, chúng khiến tình trạng loét dạ dày nghiêm trọng hơn.
- Bạn có thể sử dụng các sản phẩm chức năng dạ dày để cải thiện triệu chứng trào ngược, ợ chua, khó tiêu, rối loạn tiêu hóa…
Thông tin về thực phẩm tốt cho dạ dày có thể áp dụng cho cả những bệnh nhân đau dạ dày và những người khỏe mạnh bình thường. Hãy áp dụng đúng những quy tắc ăn uống khoa học trên để có một hệ tiêu hóa khỏe mạnh bạn nhé!
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để được tư vấn cụ thể và chính xác, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế. Họ sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chính xác và phù hợp với tình trạng sức khỏe và nhu cầu của bạn.